Bijpraten door Afke van Rijn en Iwan Hoekjan
‘Het Nationaal Milieu Programma (NMP) is van ons allemaal. Het is een levend document dat weliswaar wordt opgesteld door ambtenaren van IenW, maar waar jullie permanent input voor leveren. Het continue gesprek met alle betrokkenen – van overheden tot burgerinitiatieven tot bedrijven tot kennisinstellingen, is enorm belangrijk – ook als we het de komende jaren gaan uitvoeren. Dus heel fijn dat jullie er vandaag allemaal zijn’, zegt Afke van Rijn, directeur-generaal Milieu op het ministerie van IenW.
‘We zijn er nog niet’, vervolgt Afke van Rijn. ‘Het NMP wil het fundament leggen voor het Nederlandse milieubeleid ten behoeve van de gezondheid van alle Nederlanders tot 2050. Dat milieubeleid moet zich ook verhouden tot andere beleidsterreinen zoals woningbouw en economie, bijvoorbeeld in de Nota Ruimte, waar nu aan wordt gewerkt.
Het politieke draagvlak voor het NMP moet in de eerste helft van 2025 duidelijk zijn, dan kan er eind 2025 een goede uitvoeringsagenda liggen en moet het NMP die goede positie hebben in de Nota Ruimte.’
Programmadirecteur Iwan Hoekjan is trots op de versie van het NMP die er nu ligt en die met de aanwezigen voorafgaand aan de bijeenkomst is gedeeld. ‘Het is om te beginnen een stuk korter en compacter. Maar ik denk ook dat het helderder en duidelijker is.’
Iwan Hoekjan schetst de kern van het NMP als volgt. ‘Het brengt samenhang in de tientallen milieuprogramma’s die momenteel vanuit het Rijk al lopen – dat biedt voor alle betrokken partijen het broodnodige inzicht en overzicht. Het constateert op welke terreinen aanvullend beleid nodig is om te komen tot een gezond, schoon en veilig Nederland. En het neemt de regierol op zich om te zorgen dat dat beleid er komt waar dat nodig is, en dat bovendien wordt uitgevoerd.’
Gebruik maken van energie in de samenleving
Ter afsluiting van het ochtendprogramma spreekt Anna Kogut van het Overleg Fysieke Leefomgeving (OFL). Dit is een onafhankelijk onderdeel van de Rijksoverheid dat – in dit geval – adviseert over hoe de bij het NMP betrokken partijen langdurig samen aan de slag kunnen.
Het advies bevat drie elementen:
1) Er moet een maatschappelijke dialoog komen, een continu gesprek in en met de samenleving over het gezonde, schone en veilige Nederland dat we allemaal willen (bereiken).
2) Er moet een coalitie komen voor de uitvoering van de maatschappelijke milieuagenda (i.c.m. het NMP).
En misschien wel de meest in het oog springende aanbeveling:
3) werk samen met de krachten en initiatieven in de samenleving die dit ook voor elkaar willen krijgen.
Anna Kogut: ‘Er zijn heel veel burgerinitiatieven van zeer gemotiveerde mensen, die bijvoorbeeld een zetje nodig hebben om net die betere organisatie op poten te kunnen zetten om ten volle een positieve bijdrage te leveren. In dat opzicht is er nog veel ruimte voor verbetering.’
Aan de slag
Het middagprogramma stond in het teken van meedenken op 8 onderwerpen die terugkomen in het NMP. In verschillende samenstellingen gingen de deelnemers enthousiast aan de slag. Met elkaar reflecteerden ze op de verschillende thema’s:
1. Strategische doelen, waarden en beginselen
2. Veerkrachtige ecosystemen
3. Stapeling van effecten
4. Gebiedsgericht afwegingskader
5. Normering, vergunningen, toezicht en handhaving
6. Rechtvaardige toekomstbestendige economie
7. Internationale strategie
8. Samenwerking in de uitvoering
De reflecties van deelnemers op deze thema’s zijn terug te vinden in dit verslag. De bijdragen zijn letterlijk van het papier overgenomen: er is geen redactieslag op uitgevoerd. Na twee reflectierondes voerden we het gesprek over de verschillende rollen van partijen binnen een bepaald thema: welke belangen, verantwoordelijkheden en uitdagingen zagen de tafelgenoten voor elkaar? En werd dit beeld breed gedeeld? Interessante gesprekken met mooie inzichten. Deze inzichten zijn in een apart document – ook zonder redactieslag - vastgelegd.
Vervolg
We zijn erg blij met uw enthousiasme en de opbrengsten van deze dag. Uw reflecties helpen ons het concept verder aan te scherpen. In het voorjaar organiseren we weer een bijeenkomst. Degenen die tijdens de werksessie aanwezig waren zullen in elk geval een persoonlijke uitnodiging ontvangen.